Boer Harmen

Gastschrijver

Zoals elke professionele, respectabele blog met een arsenaal aan auteurs, heb ook ik voor de verandering eens een tweede schrijver op deze site. Onze gastschrijver van vandaag is niemand minder dan the one and only Boer Harmen! In deze langverwachte blog zal hij vertellen over zijn werk in Nieuw-Zeeland. Dat is tenslotte ook de reden geweest waarom we hier in de eerste plaats naartoe zijn gekomen. Enjoy!

Het begon met geiten

Hallo lieve bloglezers van Sigrid! Ik zal jullie in deze blog meenemen in mijn dagelijkse bezigheden hier in Nieuw-Zeeland. Een paar feitjes, een paar voorbeelden en een hoop geneuzel er omheen. Maar laat ik beginnen met te vertellen wat ik in Nederland deed, zodat het ook een beetje duidelijk wordt waarom ik hier aan de slag ben gegaan.

Sinds mijn 11e ben ik werkzaam in de agrarische wereld. Het eerste bijbaantje dat ik had was op een geitenboerderij in Leusden met zo'n 700 geiten. Hier werkte ik elke zaterdag en deed ik van alles en nog wat. Van vegen tot lammetjes flessen en van trekker rijden tot sleutelen. Gedurende mijn middelbare schooltijd heb ik dit met heel veel plezier erbij gedaan en zo mijn liefde voor dieren (en dus vooral geiten) ontwikkeld. Na de middelbare school ben ik hier zelfs mee doorgegaan door mijn studie ook richting de dier- en veehouderij te doen in Wageningen. Tijdens deze studie bleef ik actief in de geitensector, al dan wel op een andere geitenboerderij die iets groter en innovatiever was. Hier liepen 1200 geiten rond en hadden we het nieuwste van het nieuwste qua melkstal, lammerenschuur en voedingsschema's. Deze bijbaan werd langzaam maar zeker mijn vaste werkplek, en dus na mijn studie ben ik hier ook blijven plakken om daadwerkelijk mijn inkomen te verdienen met o.a. het opzetten van een afzetmarkt in Nederland voor geitenvlees. Een erg onbekend product wat ontzettend lekker is! Dit heb ik met heel erg veel plezier gedaan, al bleef er in mijn achterhoofd de drive terugkomen die een aantal jaren eerder was aangewakkerd.

Voor mijn studie moest ik namelijk twee keer stage lopen, waarvan minimaal één keer in het buitenland. Mijn eerste stage was in Nieuw-Zeeland (verre familie vanuit mijn moeders kant is daar ooit heen gegaan en heeft daar nu een boerderij), en dat vond ik fantastisch. Hierdoor heb ik mijn tweede stage ook maar meteen in Nieuw-Zeeland gedaan en zo ben ik verknocht geworden aan dit land. Het ruige landschap, de aardige mensen en het avontuur trok mij heel erg, en heb dus na mijn stages aan iedereen verteld dat ik later ook daadwerkelijk in Nieuw-Zeeland wilde gaan wonen.

Van geiten naar koeien

Het enige probleem was dat deze beide stages op koeienboerderijen waren, en niet met mijn geliefde geiten. Dus wat doe je dan? Precies, je gaat op zoek naar geitenboerderijen in Nieuw-Zeeland. Het beste van twee werelden combineren leek mij wel een goed plan. Na een tijd lang online zoeken en mezelf aanbieden als werkkracht bij verschillende bedrijven, bleek dat er wel wat haken en ogen aan zaten. Ten eerste zitten er op het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland helemaal geen professionele geitenbedrijven, want die zijn allemaal op het Noordereiland gevestigd. Dit vond ik erg jammer, want het Zuidereiland heeft juist de mooie gebieden waar in naar terug wilde. Ten tweede zaten we midden in de Corona pandemie en zat Nieuw-Zeeland op slot. Er kon niemand in en uit, dus een werkvisum was totaal niet mogelijk. Hier had ik mij voor de time being maar bij neergelegd, totdat ik in februari 2022 een mailtje kreeg van een Nederlandse koeienboer op het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland, met de vraag of ik geïnteresseerd was in een baan bij hun op de boerderij. Het gerucht ging namelijk dat de regering weer een aantal visa zouden afgeven vanaf de zomer, dus zij waren alvast op zoek naar nieuwe werknemers. Ze wisten dat ik eigenlijk op zoek was naar een geitenbedrijf, maar ze vroegen toch of ik een keer wilde Skypen. Nou ja, dat kan nooit kwaad dacht ik. Van het eerste gesprek kwam een tweede, en een paar Skype meetings en overleg met Sigrid later leek het ons wel een leuke uitdaging om ''ja'' te zeggen tegen dit avontuur. Het visum proces zou uiteindelijk nog driekwart jaar duren, maar de doorslaggevende factor is denk ik wel geweest dat we nu in ieder geval in het land waren. Dan wel niet met een baan met geiten, maar wel op een meerjarig werkvisum en dus hebben we nu tijd zat om te kijken waar onze toekomst verder ligt. En voor nu is dat dus even met koeien. Zeker niets op tegen, maar geiten krijgen altijd de voorkeur ;)

De koeienboerderij in Nieuw-Zeeland: prachtig gelegen aan de uitlopers van de Nieuw-Zeelandse Alpen, die vooral mooi zijn als er in de wintermaanden sneeuw op ligt.

3.30am

Right, dan nu toch echt over mijn dagelijkse bezigheden. De officiële titel van mijn baan is Herd Manager. Hier in Nieuw-Zeeland vinden ze hiërarchie iets belangrijker dan in Nederland, dus je kan een heel scala aan manager niveaus doorlopen binnen een bedrijf. Beginnend bij Farm Assistant, daarna door naar Assistant Herd Manager, Herd Manager, Assistant Farm Manager, Farm Manager, Operational Manager en als laatst Farm Owner (dit hoeven jullie niet te weten voor het tentamen, maar ik wilde het niet onbenoemd laten). Het klinkt allemaal erg belangrijk, maar in Nederland ben je gewoon óf bedrijfseigenaar, óf bedrijfsleider óf werknemer. Komt eigenlijk precies op hetzelfde neer als hier.

Mijn dagen beginnen redelijk vroeg, want mijn wekker gaat om 3.30am. Half vier in de ochtend dus. Ik kan in theorie nog wat langer in bed blijven liggen, maar ik vind het zelf altijd wel fijn om rustig wakker te worden, dus ik reken een uurtje voor opstaan, ontbijten, NOS checken, onze eigen geitjes voeren, et cetera. Om half vijf in de ochtend ben ik dan op de boerderij om de koeien te melken. We hebben zo'n 500 koeien op de boerderij rondlopen in een mix van Holstein-Friesian en Jersey rassen. Dit wordt ook wel de Kiwi cross genoemd, omdat dit een populaire kruising is in Nieuw-Zeeland. De meeste koeien lopen hier namelijk 24/7 buiten, en het vleugje Holstein-Friesian geeft veel productie, waarbij het vleugje Jersey wat meer weerstand bied tegen de weerselementen die hier nogal ruig kunnen zijn. Het is niet ongebruikelijk om hier koude regen, veel wind en soms nog wat sneeuw te hebben vanaf juni tot aan de Kerst, wat hier dus het begin van de zomer is. De boerderij is ongeveer 200ha groot en is verdeeld in 48 paddocks, wat stukken weiland zijn om de koeien op te laten grazen.

Winter barn en seizoenswerk

Waar de meeste boerderijen dus hun koeien het hele jaar door buiten hebben staan, hebben wij de luxe van een winterstal. Deze stal is niet echt te vergelijken met een Nederlandse stal, want de melkstal zit er bijvoorbeeld niet bij in en het is meer een dak van golfplaten met ligboxen erin. Niets meer en niets minder. Het is puur bedoeld voor wat extra beschutting voor de koeien tijdens de wintermaanden. De koeien staan namelijk alleen op stal van juni tot en met september, en dat is met een reden. Waar de boeren in Nederland het hele jaar door kalfjes op de boerderij hebben rondlopen, gaat alles hier per seizoen. De koeien volgen namelijk de groei van het gras. Dit betekent in de praktijk dat alle koeien in november en december kunstmatig geïnsemineerd worden, waardoor alle koeien kalveren in augustus en september. De koeien hebben hierdoor hun lactatiepiek (en dus hun grootste voerinname) op het moment dat het gras ook het hardst groeit buiten. Zo hoef je de koeien bijna niet bij te voeren, met uitzondering van gortdroge weken in de zomer en de weken dat ze op stal staan in de winter. Deze manier van boeren betekent dus dat geen enkele maand in het jaar hetzelfde is: in augustus, september en oktober zijn wij ontzettend druk met de kalveren, in november en december zijn wij erg druk met insemineren, van januari tot aan april is het wat rustiger dus hebben we meer tijd voor onderhoud van de farm en andere werkzaamheden die mindere prioriteit hebben, en vanaf mei tot aan juli zijn we weer aan het voorbereiden op het volgende kalverseizoen dus zetten we de koeien droog, vullen we de voerbunkers weer aan en zijn we hout aan het hakken om onszelf in de wintermaanden ook nog warm te houden.

We wonen op een kleine kilometer van de melkstal af, dus ik ga elke dag lekker op de fiets van- en naar werk toe. Het levert soms hele verbaasde blikken van voorbijgangers op, want niemand gebruikt hier de fiets voor dagelijkse bezigheden.

Deze tijd van het jaar is het dus relatief rustig op de boerderij. De meeste uren van de dag zijn we aan het melken, want we melken twee keer per dag. Tussen de twee melkbeurten door zijn we deze week bijvoorbeeld de volgende paddocks aan het klaarzetten voor de koeien, het hout voor de winter aan het kloven en de melkstal een flinke schoonmaakbeurt aan het geven met de hogedrukspuit. Gelukkig hoef ik dit niet allemaal in mijn eentje te doen, want uiteraard lopen de boer en boerin ook nog rond op de boerderij, en hebben we nog een fulltime medewerkster en een parttime medewerkster rondlopen. Dit is wel het minimale aan personeel dat we nodig hebben om alles draaiende te houden, en in de wintermaanden lopen er nog meer mensen rond. Meestal hebben we dan ook nog een stagiaire uit Nederland erbij, én is er ook nog een au-pair bij de boer aanwezig om voor hun kinderen te zorgen zodat de boer en boerin meer tijd kunnen steken in het drukke seizoen. Al met al is het dus een erg dynamisch bedrijf dat er op geen enkel moment van het jaar er hetzelfde uitziet.

De koeien binnenhalen voor het melken doen we met de quad of crossmotor. De witte paaltjes voorop de quad gebruiken we samen met schrikdraad om paddocks in te delen in kleinere stukken als er teveel gras staat.

Alweer halverwege

We zitten deze week ook precies op de helft van ons huidige werkvisum, en de tijd vliegt voorbij. Dit is denk ik wel een goed teken, want ik heb het ook echt naar mijn zin met deze baan. De koeien ben ik steeds meer gaan waarderen (al blijven de geiten ALTIJD op nummer één staan), en het buitenwerk is de voornaamste reden dat ik er zo van geniet. Ook al regent het een dag lang, ik kan er heel erg van genieten dat ik de seizoenen intens meemaak en dat ik daadwerkelijk een verschil maak om al de beesten op de boerderij een fijne dag te geven. Een blije koe in de wei of een kalfje die je achterna moet rennen omdat die ontsnapt is; je dag is nooit hetzelfde en je blijft er fysiek fit van. Geen idee wat de toekomst ons brengt, en geen idee of dat in de agrarische sector blijft, maar ik weet wel dat het een goede keus is geweest om deze kant op te emigreren. Sowieso omdat het ons levenslessen heeft opgeleverd die we in onze rugzak kunnen stoppen, maar ook omdat in mijn optiek verandering van omgeving een keer in de zoveel tijd erg goed is voor je referentiekaders.

Ik hoop dat jullie nu een beetje een inzicht hebben in wat ik dagelijks doe. Zo niet; kom dan vooral langs en dan laat ik het je in real life zien!

Groetjes van Boer Harmen